www.szpetal.pl

 

Historia Ochotniczej Stra??y Po??arnej w Szpetalu Górnym

(Tre??�? kroniki OSP Szpetal Górny, prowadzonej przez  dh Brodzi??skiego Adama, dh Barskiego Stanis??awa, dh Kujawskiego W??adys??awa oraz kronikarza dh Jana Zamojskiego)

    

 

"Dzia??o si�? to w  roku 1924 w Szpetalu Górnym. Miejscowo??�? ta po??o??ona jest na Ziemi Dobrzy??skiej mi�?dzy W??oc??awkiem a Lipnem przy g??ównej szosie ??�?cz�?cej te miasta. Pozbawina by??a jakichkolwiek urz�?dze?? po??arowych i instytucji kulturalnych. Z tego powodu mieszka??cy postulowali o za??o??enie stra??y po??arnej, która z jednej strony zapewni??aby do pewnego stopnia bezpiecze??stwo po??arowe wsi, a z drugiej strony przyczyni??aby si�? do o??ywienia ??ycia kulturalnego mieszka??ców. Po d??ugich namys??ach i naradach grono mieszka??ców licz�?cych sie dobr�? opini�? i zaufaniem w??ród spo??ecze??stwa wsi, postanowi??o zorganizowa�? zebranie z mieszka??cami i omówi�?
potrzeb�? za??o??enia  Stra??y Ogniowej. Tymi mieszka??cami byli Artur Rutkowski, W??adys??aw Kalinowski, Zygmunt Dydecki i ks.Ignacy Charczewski. Ci ludzie jako za??o??yciele zdecydowali sie przyst�?pi�? do dzia??ania i wystosowali pisma do w??adz powiatu Lipnowskiego z pro??b�? o zezwolenie za??o??enia i zarejestrowania Stra??y Ogniowej. W??adze ch�?tnie przychyli??y sie do tej propozycji i wyda??y zezwolenie. Przyst�?piono wtedy z zapa??em do organizowania szeregów stra??y. Pocz�?tkowo stra?? liczy??a 12 druchów. Wszelkie koszty zwi�?zane z uruchomieniem tej placówki wzieli na siebie za??o??yciele z pomoc�? mieszka??ców wsi. Podj�?to starania o zdobycie sprz�?tu przeciwpo??arowego i jeszcze tego samego roku uda??o si�? zgromadzi�?: beczkowóz konny, sikawka r�?czna, w�???e zako??czone pr�?dnicami oraz sk�?pe narzedzia do gaszenia po??arów. Z powodu braku remizy sprz�?t ten umieszczono w stodole ks.Charczewskiego. Dzi�?ki zdobytemu sprz�?towi stra?? bra??a udzia?? w dzia??aniach ratowniczych i ga??niczych. Mieszka??cy wsi w podzi�?ce za skuteczn�? pomoc w 1925 roku ufundowali 25,5 funtowy dzwon alarmowy. Zosta?? on zamontowany na beczkowozie konnym.
    W roku 1928 wspomniani ju?? za??o??yciele zorganizowali budow�? remizy stra??ckiej. Plac pod budynek podarowa?? Artur Rutkowski. Materia??y budowlane zakupiono za pieni�?dze uzbierane podczas zabaw, loterii fantowych oraz przedstawie?? w których bra??y udzia?? miejscowe kobiety. Przy wydatnej pomocy mieszka??ców wsi prace szybko posuwa??y sie naprzód, ??e w tym samym roku oddano remiz�? do u??ytku. Przeniesiono wtedy tam ca??y sprz�?t.  
   Z up??ywem lat niektórzy cz??onkowie starzeli si�? lub zmieniali miejsce pobytu i opuszczali szeregi Stra??y Ogniowej. Z inicjatywy stra??aków w roku 1928 wybrano nowy zarz�?d ale ju?? z podzia??em na funkcje. Na Prezesa wybrano Stefana Raniszewskiego, Naczelnik -W??adys??aw Kotarski, Gospodarz-W??adys??aw Kalinowski, Skarbnik W??adys??aw B??aszkiewicz. Zarz�?d ten przyst�?pi?? do o??ywienia kulturalnego wsi i w roku 1931 za??o??ona orkiestr�? d�?t�? w sk??ad której wchodzi??o 24 cz??onków. Zanga??owano kapelmistrza W??oc??awskiej Stra??y Po??arnej dh.Tomasza Makucha. Pod jego fachowym okiem m??odzi muzycy robili du??e post�?py i wkrótce orkiestra zacze??a bra�? udzia?? w przegl�?dach orkiestr d�?tych stra??ackich zajmuj�?c czo??owe miejsca. Urz�?dza??a tak??e okoliczno??ciowe koncerty oraz przygrywa??a do ta??ca w czasie zabaw stra??ackich.
Praca zarz�?du nabiera??a coraz to wi�?kszego rozmachu. Rozpocz�?to systematyczne szkolenia star??aków polegaj�?ce na �?wiczeniach musztry i obs??udze sprz�?tu. Zbiórki odbywa??y si�? przewa??nie w niedziele w godzinach popo??udniowych. Szkolenia okazywa??y sie skuteczne bo 1932 OSP Szpetal Górny bra??a udzia?? w zawodach po??arniczych w Bobrownikach, gdzie zdobyli nagrod�? w postaci w�???a stra??ackiego, natomist w roku 1934 w nagrod�? zdobyli dwa bosaki, a w 1936r wywalczy??a drabin�? Szczerbowskiego. Zarz�?d dzia??a??  aktywnie do roku 1939, kiedy to wybuch wojny przerwa?? owocn�? dzia??alno??�? stra??y i orkiestry. Maj�?tek w postaci instrumentów muzycznych i dokumentów zabra?? okupant jednak dzwon alarmowy zosta?? ukryty przez mieszka??ców.
  Mimo przerwania dzia??alno??ci zarz�?du w czasie okupacji OSP istnia??a i bra??a udzia?? w dzia??aniach ratowniczo - ga??niczych. Liczy??a wtedy 24 cz??onków. Jako szkoleniowca w??adze niemieckie wyznaczy??y W??adys??awa Kotarskiego. �?wiczy?? on stra??aków pod nadzorem Niemca zamieszka??ego w Szpetalu Górnym Frydrycha Ruzuna. W??adys??aw Kotarski mia?? du??e uznanie wsród swoich stra??aków i pe??ni?? funkcj�? Naczelnika do roku 1947.
    W tym??e roku wybrano nowy sk??ad zarz�?du: Stefan Bancer -Prezes, Wiktor Kalinowski-Naczelnik, W??adys??aw Grudewicz-Skarbnik, Leon Turski - Gospodarz. Ten pierwszy powojenny zarz�?d przystapi?? do dzia??ania. Donios??ym wydarzeniem w tym czasie by??o zmotoryzowanie taboru stra??y. Sikawk�? r�?czna zast�?piono motopomp�? mechaniczn�?, wozy konne - samochodem doczka przystosowanym do celów ga??niczych, co umo??liwi??o szybszy dojazd do miejsca po??aru i podj�?cie skutecznej walki z ogniem. Sprz�?t ten zosta??a przekazany z by??ej Komendy Powiatwej w Lipnie.
   W roku 1950 nast�?pi??a zmiana w zarz�?dzie. Wybrano nowego prezesa dh W??adys??awa Kotarskiego oraz naczelnika dh Leona Sopczy??skiego. Reszta zarz�?du pozosta??a bez zmian. Nowy zarz�?d rozpocz�??? starania o zezwolenie na budow�? nowej remizy i w roku 1952 przy pomocy spo??ecze??stwa wsi przystapiono do budowy. Majstrem budowy by?? mieszkaniec Fabianek Piotr Stawisi??ski, w przedsi�?wzi�?ciu wydatnie pomagali mieszka??cy Szpetala Górnego oraz Bogucina, którzy ofiarowali na ten cel drewno budowlane. Budow�? zako??czono w 1954 roku. Równie?? w tym roku nast�?pi??a kolejna zmiana w zarz�?dzie na prezesa wybrano dotychczasowego skarbnika dh W??adys??awa Grudewicza, na naczelnika dh Jana Lewandowskiego, na skarbnika dh Izydora Zar�?be i na gospodarza dh Leona Turskiego. Zarz�?d w tym sk??adzie dzia??a?? do roku 1957. W tym roku dokonano zmiany na stanowisku prezesa za dh W??adys??awa Grudewicza, który mia?? w tym czasie k??opoty ze zdrowiem wybrano dh W??adys??awa Szychulskiego.
W 1958r nag??a ??mier�? wyrwa??a dh Szychulskiego z szeregów OSP. Na jego miejsce wybrano ponownie dh W??adys??awa Grudewicza. Zarz�?d w tym sk??adzie pe??ni?? funkcj�? do roku 1961. W tym??e roku wybrano na stanowisko naczelnika OSP dh Konrada Turskiego, który zast�?pi??  dh Jana Lewandowskiego. Po tej zmianie nastapi??o du??e o??ywienie w dzia??alno??ci. On to jako pierwszy powo??a?? zast�?pc�? naczelnika którym zosta?? Józef Siery. Równie?? z inicjatywy dh Turskiego w roku 1962 stra?? otrzyma??a samochód skrzyniowy marki Star 21. Samochód ten s??u??y?? stra??y do 1965 roku, w którym OSP otrzyma??a typowy samochód stra??acki Star 25GM. Ten aktywny i operatywny naczelnik w 1963 roku zebra?? m??odzie?? ze Szpetala Górnego i oklolicznych wsi zak??adaj�?c dru??yn�? m??odzie??ow�?. Na instruktora i szkoleniowca wytypowano dh Stanis??awa Szczepa??skiego, obecnego prezesa i cz??onka zarz�?du wojewódzkiego Z.O.S.P. Pod jego fachowym okiem dru??yna robi??a du??e post�?py i ju?? w tym samym roku bior�?c udzia?? w zawodach sportowo-pozarniczych dru??yn m??odzie??owych w Che??micy zaje??a pierwsze miejsce.
Bra??a ona od tej pory udzia?? w corocznych zawodach dru??yn m??odzie??owych. W nast�?pnym roku potwierdza sw�? warto??�? na zawodach w Szpetalu Górnym. Dh Stanis??aw Szczepa??ski opiekuje si�? dru??yn�? od 1956 roku, w którym to opuszcza szeregi OSP w Szpetalu Górnym z powodu przeniesienia si�? do nowo za??o??onej jednostki OSP w Bogucinie.
   W roku 1956 umiera naczelnik dh Konrad Turski. Na jego miejsce wybrano dotychczasowego zast�?pce dh Józegfa Sierego, na zast�?pce dh Stanis??awa Barskiego, a instruktorem i szkoleniowcem dru??yny m??odzie??owej zosta?? dh Zdzis??aw Sopi??ski obecny komndant Stra??y Po??arnej w Fabryce Lakierów we W??oc??awku.  
   W roku 1970 uleg??a zniszczeniu remizo-??wietlica, w wyniku czego zaistania??a konieczno??�? wybudowania nowej. Budowa zaj�??? si�? Leon Turski. W marcu tego roku z jego polecenia zacz�?to rozbiera�? star�? ??wietlic�?, prac�? kierowa?? dh Stanis??aw Barski.
Pomimo, ??e w kasie stra??ackiej by??o ma??o pieni�?dzy, z inicjatywy gospodarza jednostki dh Leona Turskiego, przyst�?piono do budowy nowej remizy. Budow�? jako majster zaj�??? si�? mieszkaniec Szpetala Górnego Stanis??aw Spryszy??ski. Pieni�?dze na budow�? przekaza??a Gromadzka Rada Narodowa ze Szpetala Górnego oraz Komenda Powiatowa Stra??y Po??arnej we W??oc??awku, a przede wszystkim jej komendant Stanis??aw Bia??kowski. Wiele prac wykonano w czynie spo??ecznym. Prace posuwa??y si�? szybko, remizo-??wietlic�? oddano do u??ytku w listopadzie 1970 roku. Ca??kowity koszt inwestycji wyniós?? 240 ty??. z??. Najwi�?kszy wk??ad pracy wnie??li druhowie: Leon Turski, Stanis??aw Barski, Józef Siery, Stanis??aw Raniszewski, W??adys??aw Kujawski i wielu innych.
Za inicjatyw�? i wk??ad pracy przy budowie tej remizy dh Leon Turski zosta?? odznaczony z??otym medalem za zas??ugi dla po??arnictwa. Dzi�?ki aktywno??ci i pracowito??ci w/w druhów zosta?? wybudowany i oddany do u??ytku upragniony obiekt, który do dzi?? s??u??y nie tylko cz??onkom OSP, ale tak??e miejscowemu spo??ecze??stwu, a przede wszystkim m??odemu pokoleniu. W roku 1972 w styczniu dokonano wyboru nowego zarz�?du w sk??ad, którego weszli: Jan Lewandowski-prezes, Józef Siery - naczelnik, Stanis??aw Barski - z-ca naczelnika, Leon Turski - gospodarz, Izydor Zar�?ba - skarbnik, oraz Edward Su??kowski - sekretarz. Zarz�?d ten pe??ni?? funkcje przez dwa lata. W 1974 roku nast�?puje zmiana na stanowisku prezesa i sekretarza. Na prezesa wybrano dh Adama Borowieckiego, a na sekretarza dh Ryszard Sapi??skiego. W styczniu 1975 roku nast�?pi??a ponowna
zmiana zarz�?du w sk??ad którego weszli: Zenon Kujawski - prezes, Stanis??aw Barski - naczelnik, Izydor Zar�?ba - skarbnik, Leon Turski - gospodarz oraz Maciej Zieli??ski - sekretarz. Na z-c�? naczelnika powo??ano dotychczasowego instruktora sekcji m??odzie??owej dh Zdzis??awa Sapi??skiego, który pe??ni?? sw�? funkcj�? do wrze??nia 1975 roku. Wtedy to po??egna?? szeregi OSP z powodu podj�?cia studiów na Wy??szej Oficerskiej Szkole Po??arnictwa w Warszawie. Na jego miejsce naczelnik powo??uje dh Jana Tomczaka, który czynnie dzia??a do czasu zmiany miejsca zamieszkania.
W styczniu 1977 roku zmieniano zarz�?d w sk??ad, którego weszli: dh Bogumi?? Szczygielski - prezes oraz Ryszard Tekli??ski - sekretarz. Reszta cz??onków zarz�?du pe??ni??a swe funkcje bez zmian.

   22 lipca 1977 roku cz??onkowie OSP w Szpetalu Górnym prze??yli donios??�? chwil�?. Wr�?czono im sztandar ufundowany przez spo??ecze??stwo Szpetala Górnego, jako wyraz wdzi�?czno??ci za 50-letni�? dzia??a??no??�? OSP. Sztandar zosta?? wykonany r�?cznym haftem przez siostry zakonne z W??oc??awka. Sztandar z r�?k Zarz�?du Powiatowego Z.O.S.P dh Juliana Fronczaka przyj�??? naczelnik dh Stanis??aw Barski.
   Pod koniec stycznia 1985 na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym z powodu konfliktu pomi�?dzy cz??onkami OSP nie dosz??o do wyboru zarz�?du. W zwi�?zku z tym obs??uguj�?cy to zebranie cz??onkowie prezydium zarz�?du gminnego Z.O.S.P druchowie Stanis??aw Szczepa??ski i Adam Brodzi??ski wyznaczyli zgodnie ze statutem zwi�?zku nastepny termin zebrania. W marcu tego samego roku odby??o si�? ponowne zebranie, na którym wprowadzono zmiany w sk??adzie zarz�?du. Naczelnikiem zosta?? dh Janusz Turski a gospodarzem dh Lech Drzewiecki. Zarz�?d ten dzia??a?? do roku 1987. W sierpniu tego roku zosta?? odwo??any ze stanowiska naczelnika dh Janusz Turski. W grudniu wybrano nowy zarz�?d w sk??ad którego weszli: prezes -Jan Borowiecki, naczelnik - Stanis??aw Barski, z-ca naczelnika Zbigniew Witkowski, skarbnik - Izydor Zar�?ba, sekretarz - Ryszard Tekli??ski oraz gospodarz - Lech Drzewiecki.
W 1991 roku na skutek choroby dh Lecha Drzewieckiego nast�?pi??a zmiana na stanowisku gospodarza. Funkcj�? t�? obi�??? dh Kazimierz Tomczak. Zarz�?d w tym sk??adzie dzia??a do roku 1993. Wtedy wybrano nowe i co zas??uguje na uwag�? m??ode wiekiem w??adze.
Na prezesa wybrano Wojciecha Spryszy??skiego, naczelnik - Wojciech B??aszkiewicz, na z-ca naczelnika - Zbigniew Witkowski, sekretarz - Ryszard Tekli??ski, gospodarz - W??adys??aw Kujawski a na kronikarza Jana Zamojskiego. Na tym zebraniu na wniosek cz??onków i zarz�?du mianowano dotychczasowego naczelnika dh Stanis??awa Barskiego honorowym naczelnikiem OSP w Szpetalu Górnym. W tym sk??adzie zarz�?d dzia??a tylko rok.  
 W 1994 roku nastepuje zmiana w zarz�?dzie. Naczelnikiem zostaje dotychczasowy z-ca dh Zbigniew Witkowski, z-c�? naczelnika dh Robert Szychulski, sekretarzem i kronikarzem dh Jan Zamojski, gospodarzem W??adys??aw Kujawski. W tym sk??adzie zarz�?d dzia??a sprawnie i wprowadza du??e o??ywienie w szeregach OSP, kontaktuje sie z zarz�?dem gminnym w sprawach organizacyjnych. Na zebraniu w dniu 28 stycznia 1995 roku naczelnik jednostki dh Zbigniew Witkowski poinformowa?? obecnych, ??e mija w tym roku 70-ta rocznica za??o??enia OSP w Szpetalu Górnym i aby zachowa�? pami�?�?, tradycje za??o??ycieli i dzia??aczy nale??a??oby z honorem uczci�? t�? rocznic�?.
Dat�? uroczysto??ci, które mia??y sie odby�? ustalono na 14 maja 1995 rok.
"Szkoda, ??e nie ma w??ród nas tych druchów, którzy odeszli na zawsze i nie doczekali tej uroczysto??ci, ale za ich prac�?, trud i zaanga??owanie, a przede wszystkim za to, ??e
pozostawili nam mo??no??�? niesienia pomocy tym którzy jej potrzebuj�? - uczcijmy ich pami�?�? minut�? ciszy."
W 2011 roku anonimowy darczy??ca zwróci?? stra??akom dzwon alarmowy, który znalaz?? podczas rozbiórki starego budynku.
    Powy??sz�? histori�? OSP w Szpetalu Górnym opracowano przy wydatnej pomocy:   dh Brodzi??skiego Adama ,  dh Barskiego Stanis??awa, dh Kujawskiego W??adys??awa oraz kronikarza dh Jana Zamojskiego."

 

Za udostepnienie zdj�?�? archiwalnych dzi�?kujemy dh Wojtkowi B??aszkiewiczowi.

 

 

DODAJ KOMENTARZ